ελ

Οστεοπορωτικά Κατάγματα

Οστεοπορωτικά
Κατάγματα

Είναι η πλέον συχνή μεταβολική πάθηση. Είναι η σιωπηλή πάθηση που έρχεται στο προσκήνιο μετά από οξύ συμβάν (κάταγμα σπονδύλου, ισχίου).


Ο ταλαιπωρημένος οργανισμός της τρίτης ηλικίας (υπέρταση, καρδιοπάθεια, διαβήτης) βρίσκεται ανυπεράσπιστος στη ελαττωμένη αντοχή των οστών και δημιουργεί αρκετά προβλήματα σε ασθενείς με προϋπάρχουσες παθήσεις της ΣΣ όπως η σπονδυλική στένωση, αστάθεια, ολίσθηση, η σπονδυλοδισκαρθροπάθεια κλπ.

Στη βόρειο Αμερική τριανταπέντε εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται εν κινδύνω για οστεοπόρωση ενώ 700,000 κόσμος ανά έτος παθαίνουν κάταγμα ισχίου ή καρπού από την οστεοπόρωση. Υπολογίζεται ότι το κόστος αντιμετώπισης των καταγμάτων αυτών στοιχίζει σήμερα 14 δισεκατομμύρια δολάρια στη Β. Αμερική. Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι το 12% των καταγμάτων αφορούν κατάγματα οστεοπορωτικά στην ηλικία 50 έως 80 ετών.

Το οστούν αποτελείται από μέταλλα, νερό, κύτταρα και πρωτεΐνες. Τα μέταλλα είναι οργανικά και ανόργανα. Η οστεοπόρωση χαρακτηρίζεται από την ελάττωση της οργανικής και ανόργανης φάσης του οστού. Απώλεια της μεταλλικής φάσης οδηγεί σε αδυναμία το οστού με αποτέλεσμα τα εύκολα κατάγματα.

Τη μέγιστη οστική μάζα έχει ο οργανισμός στην ηλικία των 30 ετών. Η κακή διατροφή, η έλλειψη άσκησης (κινητοποίησης) οδηγεί σε οστεοπόρωση ακόμα και σε νέους ανθρώπους, ιδίως γυναίκες. Ορμονικές διαταραχές, χρόνιες ασθένειες, αλκοολισμός και άλλες παθήσεις οδηγούν σε οστεοπόρωση.

Η απώλεια της οστικής μάζας και εξ αυτής η αντοχή του οστού διαχωρίζονται σε οστεοπενία, οστεοπόρωση και σοβαρή οστεοπόρωση.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

Στην οστεοπόρωση η  υφή του οστού είναι φυσιολογική, αλλά η μάζα είναι μικρότερη, γεγονός που καθιστά το οστό πιο επιρρεπές σε κάταγμα ακόμα και με την ελάχιστη βία.

Στην οστεοπόρωση η  υφή του οστού είναι φυσιολογική, αλλά η μάζα είναι μικρότερη, γεγονός που καθιστά το οστό πιο επιρρεπές σε κάταγμα ακόμα και με την ελάχιστη βία.

Οστεοπορωτικά κατάγματα θεωρούνται αυτά που εμφανίζονται με μικρή βία σε οστά με χαμηλή οστική πυκνότητα. Πιο συχνή ηλικία είναι από 65 μέχρι 90 ετών χωρίς να σημαίνει ότι δεν συμβαίνουν και σε μικρότερες ηλικίες.

Τα κατάγματα αυτά που είναι συχνά στη σπονδυλική στήλη (σχεδόν διπλάσια από τις άλλες περιοχές του σώματος (ισχία, άνω ή κάτω άκρα) χαρακτηρίζονται από συμπίεση των σπονδύλων και εμφανίζουν σφηνοειδή παραμόρφωση, που με τη πάροδο του χρόνου επιδεινώνονται. Αρκετές φορές η προοδευτική επιδείνωση οδηγεί σε πίεση του νωτιαίου μυελού και των νεύρων ,με αποτέλεσμα την εμφάνιση δυσλειτουργίας του νευρικού ιστού όπως πόνο, μουδιάσματα, παρέσεις ή και παραλύσεις.

Παράγοντες που προδιαθέτουν στα κατάγματα αυτά είναι η αύξηση του ορίου ηλικίας, το φύλο (οι γυναίκες πολύ συχνότερα), η φυλή (οι λευκές γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς) διάφορες παθήσεις που συνυπάρχουν στον οργανισμό, φάρμακα, η πτωχή διατροφή σε πρόσληψη βιταμίνης Dκαι ασβεστίου, ο περιορισμός της κίνησης και άσκησης και η κατάχρηση καπνού και αλκοόλ.

Ο άνθρωπος που παθαίνει ένα οστεοπορωτικό κάταγμα στην αρχή ο πόνος είναι ήπιος, και επισυμβαίνει κατά την διάρκεια συνήθων καθημερινών δραστηριοτήτων όπως σκύψιμο, σήκωμα και μεταφορά βάρους, ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας. Αν υπάρχει πόνος και ξαφνικά επιδεινωθεί, τότε θα πρέπει να ελεγχθεί η πιθανότητα κατάγματος οστεοπορωτικού διότι η πορεία τους είναι βραδεία και ύπουλη. Οξύς πόνος με την δημιουργία του κατάγματος εμφανίζεται μόνο στο 25%-30% των ασθενών που αποδίδεται στην οστικό καταστροφή κυρίως. Αργότερα βέβαια εμφανίζεται ο πόνος λόγω της προοδευτικής κύφωσης της σπονδυλικής στήλης.

Ο σπόνδυλος που υπέστη κάταγμα γίνεται λόγω της συμπίεσης σφηνοειδής ή αμφίκοιλος, ή σχήμα πεταλούδας και αρκετές φορές εμφανίζει εκρηκτικό κατάγματα. Η συνεχής πίεση, του ή των καταγματικών σπονδύλων προοδευτικά οδηγεί σε κύφωση (καμπούρα) της σπονδυλικής στήλης με αποτέλεσμα η παραμόρφωση αυτή να οδηγεί σε νέα κατάγματα γειτονικών σπονδύλων.

Η επιβεβαίωση του κατάγματος θα γίνει αρχικά με απλές ακτινογραφίες και αν απαιτηθεί θα ακολουθήσει η αξονική τομογραφία (CTScan), η Μαγνητική (MRI) και σε μερικές περιπτώσεις το σπινθηρογράφημα, ακόμα πιθανόν να θεωρηθεί αναγκαίο και γενικές ή ειδικές εξετάσεις αίματος. Βασικός στόχος των εξετάσεων αυτών, που δεν είναι πάντοτε αναγκαίο, είναι να διαχωριστεί (διαφοροδιάγνωση) από άλλες παθήσεις που δημιουργούν κατάγματα στη σπονδυλική στήλη.

Ο πόνος που είναι το κύριο ενόχλημα διαρκεί 4-6 εβδομάδες, ορισμένες φορές ξεπερνά και τους τρεις  μήνες.

Η αντιμετώπιση των καταγμάτων αυτών θα πρέπει πρώτιστα να αφορά την ανακούφιση από τον πόνο του ασθενούς. Η συντηρητική και η χειρουργική αντιμετώπιση αυτό το σκοπό αρχικά έχουν.


Συντηρητική αντιμετώπιση:
  • Κατάκλιση (ήπια και όχι παρατεταμένη), για τον οξύ πόνο
  • Φάρμακα (Αναλγητικά απλά και σύνθετα μέχρι και οπιούχα)
  • Ειδικοί Ορθοπαιδικοί Στηρικτικοί κηδεμόνες
  • Αντί-Οστεοπορωτική θεραπεία και Ασβέστιο με βιταμίνη D για συντήρηση.

Χειρουργική αντιμετώπιση:
  • Κυφωπλαστική ή Σπονδυλοπλαστική
  • Χειρουργική αποκατάσταση του κατάγματος, και της παραμόρφωσης αλλά και για προφύλαξη άλλων πιθανών καταγμάτων.